Όρος Όλυμπος
Ο Όλυμπος βρίσκεται στη ΒΑ πλευρά της Θεσσαλίας και στο ΝΔ άκρο της Κεντρικής Μακεδονίας, στα σύνορα των Νομών Λαρίσης και Πιερίας. Ο Όλυμπος το ψηλότερο βουνό της Ελλάδος και το δεύτερο (σε ύψος) της Βαλκανικής χερσονήσου, είναι ένας σχετικά μικρός σε έκταση, συμπαγής, και σχεδόν κυκλικού σχήματος ορεινός όγκος διαμέτρου 25 χλμ, αρκετά βραχώδης, με οξείες κορυφές, εκτεταμένες ράχες-κορυφογραμμές-κόψεις και μεγάλες απότομες πλαγιές που κατακρεμίζονται από βαθιές χαράδρες. Σε σχέση με το μέγεθος του είναι το πιο πολύκορφο βουνό της Ελλάδος.
Εθνικός Δρυμός
Ο Όλυμπος είναι το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας με τη ψηλότερη κορυφή του το Μύτικα ή Πάνθεον να φτάνει τα 2918μ. Κατά τη μυθολογία ο Όλυμπος αποτελούσε την κατοικία των δώδεκα θεών της αρχαιότητας, ενώ λίγα χρόνια πριν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο αποτέλεσε την πρώτη έκταση της χώρας μας η οποία το έτος 1938 βάσει του νόμου 856/37, ανακηρύχθηκε ως Εθνικός Δρυμός. Η ανακήρυξη του Ολύμπου ως Εθνικός Δρυμός είχε ως απώτερο σκοπό “τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, καθώς και των πολιτιστικών και άλλων αξιών αυτής”.
Με ειδική νομοθεσία έχει απαγορευτεί κάθε είδους εκμετάλλευση στην ανατολική πλευρά του βουνού σε μια έκταση περίπου 40.000 στρεμμάτων, που αντιπροσωπεύει και τον πυρήνα του Δρυμού. Μια ευρύτερη περιοχή γύρω από τον πυρήνα, χαρακτηρίστηκε “περιφερειακή ζώνη του Δρυμού”, ώστε η διαχείριση και εκμετάλλευσή της να γίνεται έτσι ώστε να μην επηρεάζει αρνητικά την προστασία του πυρήνα, πράγμα που φυσικά δεν ισχύει ολοκληρωτικά σήμερα.
Το έτος 1981, ο Όλυμπος ανακηρύχθηκε από την UNESCO ως “Απόθεμα της Βιόσφαιρας”, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμπεριλάβει τον Όλυμπο στις “Σημαντικές για την Ορνιθοπανίδα Περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.
O ορεινός όγκος του Ολύμπου
Ο Όλυμπος δεν αποτελεί τμήμα κάποιας οροσειράς, αλλά ένα ανεξάρτητο κυκλικό ορεινό όγκο. Η κορυφή του απέχει μόλις 18 χιλιόμετρα από τις ακτές της Πιερίας, ενώ η έκταση του ανέρχεται στα 500 km2. Όσον αφορά τον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου, η έκτασή του ανέρχεται σε περίπου 239.000 στρέμματα (με τον πυρήνα να έχει έκταση 40.000 στρεμμάτων), ενώ πρόσφατα έχουν ξεκινήσει προσπάθειες για επέκταση των ορίων τόσο του Εθνικού Δρυμού, αλλά και της περιφερειακής ζώνης αυτού με απώτερο σκοπό τη διάσωση του από την ολοένα αυξανόμενη περιβαλλοντική πίεση που προέρχεται από διάφορες ανθρωπογενείς επεμβάσεις.
Κλίμα
Το κλίμα του Ολύμπου διαφοροποιείται σύμφωνα με το υψόμετρο και επηρεάζεται άμεσα από τη θέση της κάθε περιοχής ως προς τη θάλασσα καθώς και από τον προσανατολισμό των πλαγιών. Στα χαμηλότερα υψόμετρα (μέχρι και 1000 μέτρα), το κλίμα χαρακτηρίζεται ως μεσογειακό ενώ στην αλπική ζώνη το κλίμα είναι τελείως διαφορετικό με πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες και χιόνια που παραμένουν σε όλη τη διάρκεια του ημερολογιακού χρόνου.
Από δεδομένα του μετεωρολογικού σταθμού του Αγίου Αντωνίου (ΑΠΘ) προκύπτει ότι η μέση ετήσια τιμή κατακρημνισμάτων ανέρχεται σε περίπου 2000mm, η περισσότερη δε υπό μορφή χιονιού. Η μέση θερμοκρασία το χειμώνα κυμαίνεται μεταξύ -25οC και +5οC, ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μεταξύ 0οC και 18οC αντίστοιχα, με ακραίες θερμοκρασίες να έχουν μετρηθεί τόσο στην αρνητική όσο και στη θετική κλίμακα. Οι άνεμοι στον Όλυμπο και ιδιαίτερα στα ψηλότερα του τμήματα είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Τις κυριότερες διευθύνσεις αποτελούν οι δυτικοί, νοτιοδυτικοί και βόρειο ανατολικοί άνεμοι, ενώ λιγότερο συχνοί είναι οι νοτιάδες και οι βορειοδυτικοί (Βαρδάρης) άνεμοι. Οι μεγαλύτερες ταχύτητες έχουν μετρηθεί κατά τη διέλευση μετώπων από το νότο (νοτιάδες) με ταχύτητες μεγαλύτερες των 120 km/hr.